یکی از جاهای دیدنی پایتخت را می توان بهترین کلیساهای تهران دانست. کلیسا علاوه بر کاربرد دینی و مذهبی برای هموطنان مسیحی، با توجه به معماری ویژه و خاص خود از جاذبه های گردشگری محسوب می شود. با توجه به موقعیت جغرافیایی و تاریخی ایران، در گذشته کلیساهای زیادی ساخته شده است و در حال حاضر 300 کلیسا در جای جای کشور وجود دارد.
افراد غیر مسیحی که پیرو دین ها و مذاهب دیگری هستند، فقط با دریافت مجوز از شورای خلیفه گری ارامنه مجاز به بازدید از کلیسا هستند. البته شما به وسیله تور تهران گردی راحت تر می توانید به کلیساها مراجعه کنید. در ادامه قصد داریم بهترین کلیسای تهران را برای شما معرفی کنیم تا بتوانید از این مکان های تاریخی و زیبا بازدید نمایید.
کلیسای ارتدوکس یونانی
از معروف ترین و بهترین کلیساهای تهران می توان کلیسای ارتدوکس یونانی را نام برد. این مکان دیدنی و جذاب که الگوبرداری شده از معبد پارتنون آتن می باشد در کنار سفارت سابق یونان قرار گرفته است. کلیسای ارتدوکس یونان در سال 1951 میلادی ساخته شد و در حال حاضر با توجه به کاهش تعداد یونانیان مقیم ایران، مراسم های کمتری در این کلیسا برگزار می شود. بنابراین می توان گفت این مکان یکی از کلیساهای نیمه تعطیل در تهران محسوب می شود و کشیش دائمی ندارد.
اما در حال حاضر یکی از کاربردهای اصلی کلیسای ارتدوکس یونانی به گردشگری و تورهای تهران گردی باز می گردد و همچنین بسیاری از عکاس ها از این لوکیشن به عنوان یک لوکیشن جذاب برای عکاسی استفاده می نمایند. معماری این بنا به گونه ای می باشد که شما را شگفت زده خواهد کرد و شما تصور می کنید که در بناهای قدیمی یونانی قدم میزنید.
یکی از جذابیت ها که در معماری این کلیسا به کار گرفته شده است نقاشی های زیبایی که از مسیح به صلیب کشیده شده و مجسمه های خاص یونانی می باشد. شما در این مجسمه ها و نقاشی ها تفاوتی را با مذهب کاتولیک حس میکنید که مربوط به عذاب کشیدن حضرت مسیح می باشد. پیروان مذهب ارتدوکس منتظران ظهور حضرت مسیح هستند و به صلیب کشیده شدن این پیامبر الهی را سعادت و خوشبختی اون نمی دانند.
اگر به کلیسای ارتدوکس بروید متوجه دو سطح در آن می شوید که یکی از آنها در بالاتر به عنوان جایگاه آسمانی قرار دارد و دیگری در جایگاهی پایین تر به عنوان جایگاه زمینی می باشد. کشیش ها و مراجع دینی در جایگاه آسمانی می ایستند و پیروان این مذهب در جایگاه زمینی به عبادت و برگزاری مراسم می پردازند. این دو جایگاه به وسیله‌ی سه پله به یکدیگر متصل می شوند و در جایگاه زمینی یک صندلی از جنس مرمر وجود دارد که جایگاه کشیش در بخش زمینی می باشد.
کلیسای سرکیس مقدس تهران
یکی از معروفترین و بهترین کلیساهای تهران، کلیسای سرکیس مقدس نام دارد که در منطقه 6 تهران قرار دارد و همیشه به عنوان یکی از بهترین جاهای دیدنی تهران هم معرفی می شود. این مکان که یکی از بزرگترین کلیساهای تهران به شمار می رود در حال حاضر به عنوان مقر اصلی شورای خلیفه گری ارامنه تهران محسوب می شود. در سال 1349 بود که یکی از خیران ارمنی به نام “مارگار سرکیسیان” اقدام به ساخت این کلیسا کرد. طراح این کلیسا “آفتاندیلیان” و معمار آن هم “اوژن آفتاندلیانس” که یک ارمنی ایرانی تبار بود به مارگار سرکیسیان در ساخت این کلیسای بزرگ کمک کردند.
برای تقدیس این کلیسا بیش از 5 هزار نفر از ارامنه‌ی ایران دور هم جمع شدند و به پیشوای اعظم ارامنه در جهان یعنی “خورن اول” این کار را انجام دادند. در سال 1352 تقدیس کلیسای سرکیس مقدس صورت گرفت و با توجه به حضور خورن اول در این مکان، این کلیسا یکی از مهمترین ها در بین ارامنه به شمار می رود. از دلایل دیگری که محبوبیت و تقدس این کلیسا را افزایش داده است می توان به نسل کشی ارامنه در این مکان اشاره کرد. در این ساختمان یک یادبود 3.5 متری برای 1915 شهید ارمنی ساخته شده و سالیانه مراسم یادبود برگزار می شود.
امکان بازدید برای عموم آزاد بوده و فقط قبل از بازدید باید به صورت تلفنی از باز بودن آن مطمئن شوید. شاخه مسیحیت در ایسن کلیسا به حواریون ارامنه مربوط می شود.
کلیسای مریم مقدس تهران
معماری کلیسای مریم مقدس به وسیله‌ی نیکلای مارکف انجام شد و ساخت آن به دوره پهلوی بازمی گردد. در این مکان مقدس افراد معروف دفن شده اند و به همین دلیل این کلیسا از شهرت زیادی برخوردار است. از جمله این افراد مشهور می توان موارد زیر را نام برد:
- یپرم داوید داویدیان (معروف به یپرم خان)
- سردار مشروطیت
- هوهانس خان ماسحیان
همچنین قرارگیری موزه آرداک مانوکیان در این کلیسا باعث افزایش بازدیدکنندگان از این محل شده است. با بازدید از این موزه می توانید بیشتر با تاریخ ارامنه و مسیحیان تهرانی آشنا شوید.
کلیسای مریم مقدس که در سال 1381 به ثبت ملی رسید، در گذشته به عنوان محل شورای خلیفه گری انتخاب شده بود اما در حال حاضر این شورا به سرکیس مقدس انتقال پیدا کرده است و انجمن های خیریه و ساختمان های آموزشی و تحقیقاتی جای آن را در کلیسای مریم مقدس گرفته اند.
کلیسای گئورگ مقدس
در منطقه 12 تهران کلیسای گئورگ به عنوان قدیمی ترین کلیسای تهران قرار گرفته است و با نام گورک مقدس هم شناخته می شود. بنای این ساختمان در سال 1168 شمسی توسط هوسپیان و استپانیان از ارامنه‌ی تهران ساخته شده است و شکل و شمایلی شبیه به محراب دارد.
این کلیسا در 19 تیر 1357 به عنوان یکی از اولین کلیساهای تهران به ثبت ملی رسید. مصالح به کار رفته در نمای این ساختمان کاملا آجری است و دیوارهای داخلی هم گچی هستند. برج ناقوس زیبای این کلیسا و دفن شدن افراد سرشناس در آن از جمله ویژگی هاییست که باعث شهر کلیسای گئورگ مقدس شده است.
کلیسای تارگمانچاس مقدس در تهران
یکی دیگر از بهترین کلیساهای تهران، تارگمانچاس است که در منطقه‌ی هشت تهران ساخته شده است. تارگمانچاس به معنی مترجمان مقدس می باشد و دلیل این نامگذاری هم گروه مترجمین 100 نفره ای به رهبری مسروپ ماشتوس بود که بسیاری از کتاب های مهم ارمنی را در قرن 5 میلادی ترجمه کردند.
این کلیسا با گذشت زمان تکمیل شد و از یک سالن ساده به برج ناقوس خانه و گنبد هم مجهز شد. نمای این ساختمان را آجرهای قرمز رنگ تشکیل داده و دیوارهای داخلی هم گچی هستند. یکی از دلایل شهرت این کلیسا، برگزاری جشن در هفته فرهنگ ارمنی برای ادای احترام به مترجمان بزرگ ارمنی است.
برای بازدید از این مکان می توانید با شورای خلیفه گری ارامنه هماهنگی های لازم را انجام دهید. در صورتی که سوالی راجع به نوع بازدید یا ساعات بازدید داشتید می توانید با شماره تلفن این مکان تماس بگیرید.
کلیسای آشوری توما (کلیسای انجیلی توما)
یکی دیگر از بهترین کلیساهای تهران مربوط به مذهب آشوری می شود که در سال 1338 و در دوره محمدرضا پهلوی ساخته شده است. معمار این بنای زیبا داوید اوشانا می باشد که یک معمار، نقاش، آهنگساز و طراح اتومبیل آشوری ایرانی بود. در جای جای این بنا از نماد صلیب استفاده شده و شما بر روی نرده های فضای بیرون کلیسا صلیب های زیبایی را مشاهده می کنید.
برای ورود به کلیسای توما کار سختی خواهید داشت و باید مجوزهای مختلفی را دریافت کنید تا بتوانید به این کلیسای 28 متری وارد شوید. این کلیسا که شاید نسبت به دیگر مکان ها متفاوت باشد و کمی مدرن تر محسوب شود بزرگترین کلیسای پروتستان در تهران است. این کلیسا متعلق به آشوریان و پیروان مذهب پروتستان می باشد.
توما یکی از پیروان حضرت مسیح می باشد که طبق روایات مسیحیان در ابتدا به زنده شدن مسیح شک می کند اما پس از لمس زخم پیامبر به این باور می رسد و از پیروان حقیقی و همیشگی حضرت مسیح می شود.
کلیسای استپانوس مقدس
این کلیسا را می توان از معروف ترین کلیساها در تهران دانست. اگر تا به حال به مسیر پاکدشت یا خاوران رفته باشید قبرستان ارامنه به چشم شما خورده باشد. کلیسای استپانوس در همین گورستان قرار گرفته و وسعتی معادل 22 هکتار دارد که یکی از بزرگترین و بهترین کلیساهای تهران محسوب می شود. در این محل که در سال 1353 احداث گردید و مرتبط به کلیسای حواری ارمنی است، بسیاری از مسیحیان دفن شده اند.
یکی از ویژگی هایی که احتمالا این کلیسا را برای شما منحصر به فرد خواهد کرد قبرستان های خاص با صلیب های زیبا که روی آنها قرار گرفته است می باشد. با توجه به امکان بازدید از این مکان به صورت عمومی شاید بهترین گزینه برای عکاسی در کلیسای تهران محسوب شود. برج کوچک ناقوس خانه در جلوی ورودی و گنبد هشت ضلعی این کلیسا که از 4 نورگیر برخوردار است می تواند زیبایی خاصی به عکس های شما ببخشد.
کلیسای انجیلی ارامنه حضرت یوحنا
حضرت یوحنا یکی از حواریون و پیروان حضرت مسیح بوده است و این کلیسا به یاد او این نام را برای این کلیسا برگزیده اند. این مکان مقدس را با نام کلیسای هوانس هم می شناسند و مربوط به پیروان مذهب پروتستان می باشد. کلیسای حضرت یوحنا در سال 1343 ساخته شده و دارای دو بخش می باشد که یکی از آنها مربوط به مدرسه ارامنه بوده و بخش دیگر محل اقامت اسقف اعظم است. ساختار مکعبی شکل این کلیسا می تواند از جاذبه های معماری آن محسوب شود. در قسمت ورودی کلیسا گنبدی که به شکل هرم است و ناقوس کلیسا را مشاهده می کنید، در ضلع غربی تاق گنبدی شکلی وجود دارد که زیر آن درب ورودی به کلیسا قرار گرفته است و در ضلع شرقی کلیسا هم محراب و عبادتگاه که با قوس جناغی و طاق نما ساخته شده است را مشاهده می کنید.
کلیسای حضرت یوحنا یا کلیسای انجیلی ارامنه را می توان ساده ترین و بی آلایش ترین کلیسای پایتخت دانست. شما در این مکان با زرق و برق کمتری روبرو می شوید و دیگر خبری از نقاشی های شگفت انگیز نیست. همچنین در مراسم های مذهبی از ارگ، گیتار و کیبورد استفاده می شود.
امکان بازدید از کلیسای یوحنا به دریافت مجوز از شورای خلیفه گری ارامنه و هماهنگی های لازم نیاز دارد و قبل از مراجعه به این مکان بهتر است به فکر انجام این کارها باشید تا دچار مشکل نشوید.
کلیسای انجیلی امانوئل
امانوئل در معنای لغوی به معنی “خدا با ماست” می باشد و یکی از القاب حضرت مسیح می باشد. کلیسای انجیلی امانوئل از مکان هاییست که در زمان پهلوی دوم در سال 1351 بنا شده است و در میدان ونک قرار دارد.
برای بازدید از این کلیسا باید اقدام به دریافت مجوز کنید و بدون هماهنگی های لازم اجازه‌ی ورود نخواهید داشت. معمولا در این موارد با سخت گیری مواجه می شوید و در صورتی که مجوزهای لازم را اخذ نکرده اید اصرار به ورود نداشته باشید.
شاخه‌ی مسیحیت در کلیسای انجیلی امانوئل که از بهترین کلیساهای تهران به شمار می رود مربوط به مذهب پروتستان می باشد.
کلیسای انجیلی حضرت پطرس
در دوران قاجار افراد مسیحی به تبلیغ دین خود می پرداختند و یکی از کارهایی که انجام دادند، ساخت همین بنای زیبا بود. کلیسای انجیلی حضرت پطرس در سال 1270 ساخته شده است و دارای یک معماری ترکیبی از نقش و طرح ایرانی اروپایی می باشد. با ورود به این مکان مقدس با محراب ذوزنقه ای شکل مواجه می شوید که در سمت جنوبی کلیسا قرار گرفته است. دیوارهای آن ارتفاعی معادل یازده متر دارند و ابعاد آن 25 در 5 متر می باشد.
در بخش غربی ک شامل دو ورودی است با برج ناقوس مواجه می شوید و در قسمت شرقی کلیسا هم با یک ورودی روبرو خواهید شد. سقف این مکان به صورت شیروانی ساخته شده و مصالح به کار گرفته شده در آن، خشت و آجر است. از نکات جالب توجه در مورد کلیسای انجیلی حضرت پطرس باید به حفر چاه آرتزین اشاره کنیم که برای تامین آب این مکان صورت گرفت.
از نکاتی که باید در مورد کلیسای حضرت پطرس بدانید ممنوعیت ورود فارسی زبانان به این مکان است. دلیل این اتفاق هم افزایش نوکیشان مسیحی بوده است که به همین سبب در حال حاضر فقط ارامنه و کره‌ای ها در این کلیسا رفت و آمد دارند. البته شما می توانید با ثبت نام در تورهای تهرانگردی از این مکان مقدس که به ثبت ملی هم رسیده و متعلق به مذهب پروتستان است دیدن کنید.
کلیسای برادران آشوری
در سال 1344 بود که به دستور “کشیش توما ناصری”، کلیسای برادران آشوری یا همان پنطیکاستی احداث گردید. پنطیکاست یکی از اعیاد مذهبی و سنتی مسیحیان است و به دلیل پایان کار ساخت کلیسای برادران آشوری در این روز، این نام هم برای کلیسا برگزیده شده است. پنطیکاست به معنی پنجاهمین بوده و مربوط به 50 روز پس از به صلیب کشیدن حضرت مسیح است.
قوم آشوریان از متمدن ترین اقوام بوده و تمدن آنها به تمدن بین النهرین باز میگردد. این تمدن در قرن سیزده قبل از میلاد مسیح حاکم بین النهرین بودند اما با شکست در برابر مادها و سکاها فروپاشید. در حال حاضر آشوریان ایرانی بیشتر در ارومیه حضور دارند و در خارج از کشور هم در ترکیه، سوریه و عراق ساکن هستند.
کلیسای حضرت پولس (کلیسای انگلیکان)
در منطقه‌ی 6 تهران می توانید از کلیسایی که متعلق به مذهب انگلیکان از مسیحیت است و کلیسای حضرت پولس نام دارد، بازدید کنید. شاید نام این شاخه از مسیحیت را کمتر شنیده باشید، این فرقه مربوط به کشور انگلستان می شود و شروع آن از این کشور بوده است. این فرقه را می توان تا حدودی مابین پروتستان و کاتولیک دانست. صلیب مورد استفاده در انگلیکان ها با صلیب های دیگر متفاوت است و دو صلیب روی هم قرار میگیرند. به این شکل که در وسط صلیب بزرگتر یک صلیب کوچکتر قرار گرفته است.
برای بازدید از این کلیسا که معماری متفاوتی هم دارد و برای رسیدن به آن باید از 22 پله پایین بروید، نیاز به دریافت مجوز و هماهنگی دارید.
کلیسای تادئوس و بارنوقیمئوس مقدس
یکی از قدیمی ترین و بهترین کلیساهای تهران در سال 1147 شمسی و در منطقه 12 کنونی شهر تهران تاسیس شده است. این کلیسا که تادئوس بارنوقیمئوس نام دارد توسط اسقف اعظم “گرگور در هوانسیان” تقدیس شده است. مطابق اسناد تاریخی ساخت این کلیسا به ورود ارمنیان قبل از حکمرانی کریم خان زند و در زمان نادر شاه افشار برمیگردد. ارامنه ای که در آن سال ها در نزدیکی دروازه شاه عبدالعظیم حسنی سکونت داشتند به دلیل بدرفتاری نادرشاه افشار از محله‌ی جلفای اصفهان به تهران گریخته بودند.
برای ساخت این کلیسای زیبا و دیدنی از بهترین شیشه بر های آن زمان استفاده شده است و آیینه کاری های کلیسا توسط همان افرادی که آینه کاری کاخ گلستان را انجام داده اند به سرانجام رسیده است. معماری سنتی این کلیسا شباهت زیادی به کلیساهای جلفا در اصفهان دارد. طول این مکان 11 متر و عرض آن هم 6.4 متر می باشد. همچنین مساحت این کلیسا به همراه محوطه 350 متر بوده و در سال 78 به ثبت ملی رسیده است.
این کلیسا محل آرامگاه بسیاری از افراد سرشناس از جمله هنری لیندس (افسر آموزش سربازان ایرانی در گذشته)، چارلز آلیسون (وزیر مختار انگلستان در ایران در بازه‌ی زمانی 1860 تا 1872)، داوید مگردیچیان داویدیانس (پزشک مخصوص فتحعلی شاه قاجار)، دیپلمات های روسیه‌ای که در واقعه‌ی باغ ایلچی به قتل رسیده بودند و … می باشد. تادئوس و بارنوقیمئوس از شاگردان و پیروان حضرت مسیح بوده اند که نامشان برای این کلیسا انتخاب شده است و شما به همراه تورهای تهران گردی می توانید از این مکان مقدس بازدید نمایید.
سوالات متداول
بهترین کلیساهای تهران کدامند؟
از جمله معروف ترین کلیساهای تهران می توان به مواردی همچون کلیسای ارتدوکس یونان، کلیسای سرکیس مقدس، کلیسای مریم مقدس، کلیسای توما، کلیسای حضرت پطرس، کلیسای تادئوس و بارنوقیمئوس مقدس اشاره کرد.
مقر یادبود نسلکشی ارامنه در کدام کلیسای تهران قرار دارد؟
کلیسای سرکیس مقدس
کدام کلیسا در منطقه 12 تهران قرار گرفته است؟
کلیسای گئورگ مقدس