اگر بخواهیم لیستی از بهترین شهرهای تاریخی ایران را تهیه کنیم، بی شک نام شهر ایلام در این لیست قرار خواهد گرفت. ایلام از جمله شهرهای توریستی ایران است که با آثار متعدد تاریخی خود میتواند گردشگران را به وجد بیاورد. یکی از آثار تاریخی ایلام، کاخ فلاحتی این شهر است که بازدید از آن می تواند تا مدت ها در ذهن شما باقی بماند. در این مقاله از همیار تریپ به معرفی کاخ فلاحتی ایلام و معماری جالب آن می پردازیم پس با ما همراه باشید.
معرفی کاخ فلاحتی در ایلام
گفته می شود که کاخ فلاحتی به دستور والی ایلام غلامرضاخان ابوقداره ساخته شده که در دوران قاجار خاندان قدرتمندی به حساب می آمدند و کاخ های ییلاقی متعددی را برای سکونت خود ساخته بودند. در واقع این کاخ در واپسین سال های قاجاری و در فضای با صفای باغی ساخته شد که امروزه اثری از آن باغ نمانده و با بافت مدرن امروزی محاصره شده است. اگر نام کاخ کشاورزی یا موزه کشاورزی شنیدید، منظور همین کاخ فلاحتی است.
یافته های باستان شناسی در تپه علی کش استان ایلام نشان داد که قدمت کشاورزی در این منطقه به ۱۰ هزار سال پیش برمی گردد و به همین خاطر این اشیا به کاخ فلاحتی منتقل شدند تا برای عموم به نمایش گذاشته شوند و در سال ۱۳۹۰ موزه افتتاح شد.
معماری کاخ فلاحتی ایلام
با اینکه در عصر جدید خبری از صفا و زیبایی باغ کاخ فلاحتی نیست ولی ویژگی های معماری‌اش جلوه تماشایی به آن داده و باعث شده که کاخ فلاحتی در فهرست آثار ملی ثبت شود. البته پلان این کاخ به صورت کاملا ساده طراحی شده ولی زیبایی آن در تزیینات بیرونی ساختمان مثل سرستون ها، اطراف و بالای پنجره های آن دیده می شود.
سقف این کاخ به صورت شیب دار و با پوششی از ورق گالوانیزه ساخته شده و به ستون هایی تکیه داده که در طراحی سرستون هایش از سبک کوفی الهام گرفته شده است. پنجره های کاخ فلاحتی هم با طاق های نیم دایره و گچ بری های زیبایی از نقوش گل و گیاه و انسان تزیین شده اند. این کاخ در زمینی به مساحت ۸۱۰ مترمربع و با زیربنای ۳۳۷ متر مربع ساخته شده و دارای ۵ اتاق است.
بخش های جذاب کاخ فلاحتی
شاید با شنیدن نام Falahati Palace تصویری از کاخ های تجملاتی و پر زرق و برق در ذهنتان نقش ببندد ولی داخل ساختمان عاری از هر گونه تجملی است و شاید همین ویژگی باعث شده که این کاخ برای به نمایش درآوردن اشیا باستانی مناسب باشد.
در بدو ورود به محوطه، ایوان مستطیلی کاخ و پلکان زیبایش نظرها را به سمت خود جلب می کنند.
جلوی عمارت نیز حوض بزرگی قرار دارد که با گلدان ها و درختان میوه احاطه شده است. وقتی وارد کاخ می شوید باید از ۴ بخش مختلف موزه بازدید کنید.
فضای اول موزه فلاحتی
در این بخش ابزارهایی مثل تیغه، کوبه، ریز تیغه، ابسیدین و خراشنده از جنس چخماق به نمایش گذاشته شده که قدمتشان به ۸ هزار سال قبل از میلاد می رسند و از تپه علی کش استان ایلام کشف شده اند. گفته می شود که این منطقه یکی از محل های شاخص روستانشینی در دوره نوسنگی بوده است.
فضای دوم موزه فلاحتی
مراحل کشاورزی حدود نیم قرن پیش در استان ایلام به سبک سنتی انجام می گرفت و ابزارهایی مثل خیش، داس های متنوع، یوغ، الک یا سرند، چنگک، بیل کشاورزی و پیمانه غلات مربوط به کشاورزی سنتی هستند که می توانید در فضای دوم نمایشی موزه آن ها را ببینید.
فضای سوم موزه فلاحتی
اگر به آسیاب های دستی علاقه مند هستید حتما به بخش سوم موزه سر بزنید. درست همانطور که در بعضی از فیلم های قدیمی دیده اید، آسیاب های سنگی و دستی که برای آسیاب غلات به خصوص گندم استفاده می شدند در این بخش به نمایش گذاشته شده اند. اینجا با برخی از گیاهان دارویی و شیوه آسیاب نخود آشنا می شوید.
فضای چهارم موزه فلاحتی
بخش نهایی موزه کتابخانه ای است که به کتاب ها و اطلاعات تکمیلی و تخصصی درباره تاریخ کشاورزی اختصاص یافته است و مجلات، اسناد، انتشارات، روزنامه ها، تصاویر، فیلم و اسلایدهای مربوط به این موضوع در آرشیو این کتابخانه نگهداری می شوند.
وضعیت کاخ فلاحتی در زمان حال
کاخ فلاحتی که اکنون به موزه کشاورزی ایلام تبدیل شده، عمارتی باشکوه در دیار با صفای ایلام است. در روزگارانی دور، والی ایلام در این کاخ به عیش‌ونوش مشغول می‌شد. از آن زمان روزهای زیادی گذشته و عمارت فلاحتی کاربردهای مختلفی داشته است.
به هزار و یک دلیل این کاخ به‌عنوان یکی از بهترین جاهای دیدنی ایلام شناخته می‌شود. دیرینگی کاخی که از آن صحبت می‌کنیم به دوران قاجار باز می‌گردد. با نگاهی به این کاخ متوجه خواهید شد که معماران قجری چیزی برای ساخت آن کم نگذاشته‌اند. مسئولین گردشگری ایلام که به‌خوبی می‌دانستند از کنار زیبایی‌های کاخ فلاحتی به‌راحتی نمی‌توان گذشت، این کاخ را به موزه تغییر کاربری دادند.به همین دلیل رسیدگی خوبی به این کاخ می‌شود و بنای آن در شرایط مطلوبی برای گردشگری قرار دارد. کاخ فلاحتی تقریبا در وسط نقشه شهر ایلام و در خیابان «آیت‌الله عبدالرحمن حیدری ایلامی» واقع شده است.