با سفر به زنجان می توانید از خاص ترین جاذبه های گردشگری دیدن کنید و لذت ببرید. زنجان یکی از زیباترین شهرهای ایران است که به دلیل دارا بودن جاذبه های گردشگری متعدد، همواره مورد استقبال گردشگران قرار داشته است. پل تاریخی میر بهاءالدین یکی از بهترین جاذبه های توریستی زنجان به شمار می رود که در این مطلب از همیار تریپ به معرفی آن خواهیم پرداخت پس در ادامه همراه ما باشید.
آشنایی با پل تاریخی میر بهاءالدین زنجان
پل میر بهاءالدین که با نام‌های پل اژدهاتو و پل کهنه نیز شناخته می‌شود، از جاهای دیدنی زنجان است. این اثر باقی‌مانده از دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار و ساخته شده در اوایل قرن ۱۴ هجری قمری است که در نمای درونی بزرگترین طاق آن، تاریخ احداث و نام مطهر حضرت علی (ع)، آن هم به صورت قرینه و با خط زیبای معقلی، حک شده است. این پل در مسیر جاده‌ی زنجان به کردستان و روی رودخانه‌ی زیبای زنجانرود، توسط حاج میرزا بهاءالدین زنجانی از تجار وقت و با مصالحی همچون آجر بنا شده است.
بهاءالدین زنجانی کیست؟
بهاءالدین زنجانی در سال ۱۲۳۴ هجری قمری در شهر زنجان به دنیا آمد. پدرش مرحوم میر مسیحا فرزند قاضی جلال بود که از طرف سلطان وقت، به سمت قاضی القضات زنجان منسوب گشته بود. میربهاءالدین در مدت ۷۶ سال زندگی خود درماندگان زیادی را پناه داد و آثار و ابنیه زیادی به جای گذاشت. از جمله پل ارتباطی میان زنجان و کردستان بر روی رود قزل اوزن که در ۲۰ فرسنگی جنوب غربی زنجان احداث شده و تاریخ ساخت آن به موجب کتیبه ای که در زیر یکی از طاق های آن موجود است، به زمان ناصرالدین شاه و سال ۱۳۱۰ هجری قمری درج شده است اما برخی آن را به اشتباه پل سردار می نامند.
آثار مربوط به میر بهاءالدین زنجانی
یک حمام واقع در بازار زنجان که امروز با نام حمام میربها و حمام میرلی معروف است، یک باب مسجد واقع در خیابان امام و پایین‌تر از سبزه میدان که امروز با نام مسجد حاج تقی شناخته می شود (حاج تقی شریعتی مؤسس هیئت عزاداری در آن مسجد بوده است)، یک باب آب انبار در همان محل و در پشت مسجد که در حال حاضر به عنوان قسمت زنانه مسجد کاربرد دارد و در نهایت احداث یک پل بر روی زنجانرود واقع در ابتدای جاده بیجار (پل میر بهاءالدین).
بیشتر بخوانید: گنبد سلطانیه زنجان؛ بزرگترین گنبد خشتی جهان!
ویژگی‌های خاص پل میر بهاءالدین
پل میر بهاءالدین در جنوب شهر زنجان، بر سر راه بیجار جا دارد. این پل که هم‌چنین با نام های پل کهنه و پل اژدهاتو نیز شناخته می شود، یادگاری قاجاری است که نامش در فهرست آثار ثبت ملی ایران بر شمرده می شود. پل میربهاالدین به دست میرزا بهاءالدین زنجانی، یکی از بازرگانان و نیکوکاران نامدار بخش «خمسه» زنجان بوده، در سال ۱۲۷۳ خورشیدی به دوران پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده است. گفتنی است که از میرزا بهاءالدین هم‌چنین ساخته هایی چون مسجد حاج تقی و نیز گرمابه میرلی در زنجان به یادگار مانده است.
معماری پل میر بهاء الدین
پل میر بهاءالدین پلی آجری است که ۱۰۰ متر طول دارد. بلندای این پل در بلندترین نقطه از تراز آب رودخانه نزدیک به ۱۱ متر است. پل میر بهاءالدین دارای سه دهانه با طاق هشتی (جناغی) است. دهانه میانی پل از دو دهانه دیگر آن بزرگ‌تر است. دهانه میانی پل میربهای زنجان ۱۴ متر پهنا و ۸.۵ بلندا دارد، از تاج تاق تا تراز آب. دهانه‌های کناری نیز دارای ۱۲ متر پهنا و حدود ۷ متر بلندی است در نمای درونی بزرگترین طاق، یک خوشنویسی جا داده شده است که به «خط معقلی» تاریخ ساخت و در سوی دیگر به گونه ترازمند «یا علی» نگاشته شده است. از این روی، پل میر بهاءالدین با پل سردار که هر دو در زنجان هستند مانند دارند.
نکات مهم در ساخت پل میر بهاء الدین
دهانه‌های تاق‌های پل پهن از کار درآورده شده است، پس برای نگهداشت بار افزون این تاق‌های پهن ۴ چشمه طاق دو طبقه با کمانه های هشتی جناقی به تراز هم و در پیرامون بزرگترین طاق به ساختار پل افزوده شده است. روی پایه های پل میربهای زنجان نیز همانند پل سردار برای حفاظت از نم زدگی سنگ فرش شده است. برای این کار از برش های سنگ تراشیده همراه با ملات آهک به کار رفته است و تراز این سنگ‌فرش تا بلندای ۱.۵ متری تراز آب رودخانه بالا آمده است. برای کاستن از فشار آب بر سازه، پل میر بهاءالدین در بالادست و پایین دست پایه های پل، آب برهایی سنگی جای داده شده است.