آشنایی با خاص ترین و شگفت انگیزترین جاذبه های تاریخی شهر بلقیس
در نزدیکی شهر اسفراین مشهد، یک شهر تاریخی قرار دارد که زیبایی های آن می تواند هر گردشگری را به بازدید مجدد از آن ترغیب کند. مشهد یکی از توریستی ترین شهرهای ایران است که با سفر به این شهر می توانید از جاذبه های گردشگری فوق العاده ای دیدن کنید. شهر تاریخی بلقیس به عنوان شاهکاری تاریخی در این منطقه دیده می شود که جاذب های گردشگری زیادی در آن وجود دارد. در این مطلب از همیار تریپ به معرفی جذاب ترین جاذبه های گردشگری شهر تاریخی بلقیس می پردازیم پس در ادامه با ما همراه باشید.
ارگ باستانی بلقیس
ارگ بلقیس که برجسته ترین اثر این محوطه است که مساحتی بالغ بر ۵/۵۱۷۱۲ متر مربع را در بر گرفته و ۳۰ برج در اندازه های مختلف در گرداگرد آن تعبیه شده و از هر سو با خندق احاطه شده است. مصالح اصلی به کار رفته در ساخت قلعه گل/چینه است که در بخش‌های مختلف از خشت، آجر و چوب برای استحکام بیشتر استفاده شده است. دروازه ورودی اصلی آن در ضلع شمالی با یک پیشامدگی به داخل شارستان مشخص است که که امروزه بیشتر بخش های آن تخریب و به صورت تلی از خاک در آمده است.
فضای داخلی قلعه با حفاری¬های قاچاق به کلی مضطرب شده و فقط از این ارگ بزرگ که زمانی دارای سه طبقه فضای معماری بوده تنها یک پوسته گلی باقی مانده است. با توجه به شواهد ارگ بلقیس برخلاف برخی قلعه ها بر روی سطح هموار دشت ایجاد شده و در اطراف آن خندقی را ایجاد کرده اند. اولین دوره استقرار در ارگ طبق اشارات متون تاریخی و یافته های باستان شناسی به دوره سلجوقیان برمی گردد. و بعد از این زمان چند بار در ارگ فعالیت های مرمتی و ساخت و ساز در پیکره آن دیده می شود. ارگ آخرین بار توسط افغان ها به تصرف درآمد و به طور کامل تخریب شد اما با این وجود خانواده هایی به طور مستقل تا اواخر قاجار نیز در این مکان زندگی می کرده‌اند.
آرامگاه شیخ آذری در بلقیس
شیخ فخرالدین حَمزه (فرزند علی ملک) طوسی اسفراینی بیهقی متخلّص به ”آذری“ از مشایخ و شعرای مشهور قرن هشتم هجری است که بخشی از روزگار خود را در هند و بیشتر را در ایران سپری کرد. پدرش از اعیان اسفراین و از رجال سربداران بیهق بود و چون به سال ۷۸۴ در اسفراین ولادت یافت و چندگاهی در طوس اقامت گزیده بود و به طوسی و اسفراینی اشتهار یافت و بدان سبب که در ماه آذر زاده شده بود خود را آذری نامید. آذری بعد از طی مراحل سلوک و پس از دومین زیارت کعبه و اقامت در مکّه و بازگشتش از آن دیار، به هندوستان رفت و ملازم سطان احمد شاه بهمنی گردید و عنوان ملک الشعرائی او را یافت.
او وی را مدح گفت و به دستور آن شهریار نظم بهمن نامه را آغاز کرد و هنگام تقدیم نسخهٔ ناتمام آن به احمدشاه اجازه بازگشت به وطن خود را خواست امّا مقبول نیفتاد تا آنکه بعد از چندی به وساطت شاهزاده علاءالدین پسر احمد شاه اجازه مراجعت یافت به شرط آنکه نظم بهمن نامه را در خراسان دنبال کند و البته آذری وعدهٔ خود را به انجام رسانید. وفاتش در هشتاد و دو سالگی به سال ۸۶۶ در اسفراین اتفاق افتاد و در همانجا به خاک سپرده شد و آرامگاهش هنوز زیارتگاه مردم است.
مجموعه آثار شارستان در بلقیس
این بخش شامل محلات مختلف شهر می‌شود که با یک دیوار خشت و گلی/ چینه‌ای بزرگ احاطه شده است. در محدوده شارستان بخش های مختلفی قرار گرفته که عبارتند از تپه منار (مسجد و دارالحکومه؟)، بازار، محدوده صنعتی و کارگاهی، قبرستان با توجه به شواهد و کاوش های باستان شناختی صورت گرفته در بخش شارستان، قدیم ترین بقایای سکونت طبق سکه مکشوفه که مستندترین داده باستان شناسی است به سال ۱۹۱ ه. ق تعلق دارد. اما اشاره متون تاریخی قدمت آن را به دوره ساسانی نسبت می دهد.
تپه منار در شهر بلقیس
تپه منار مهم ترین قسمت شارستان شهر بلقیس به حساب می‌آید که کتب جغرافیایی و سفرنامه ها به وجود مسجد و مناره در این محل صحه گذارده اند.
کوره سفالگری بلقیس
یکی از مهمترین نتایج سومین فصل کاوش در شارستان شهر بلقیس کشف یک کوره سفالگری متعلق به نیمه دوم قرن ششم هـ. ق است که دارای بخش های مختلفی چون، آتشدان در بخش تحتانی، تاقچه ها به منظور گذاشتن سفال، سکوی پخت به منظور آماده سازی و چیدن سفال برای پخت و گنبد که بر روی تمامی این سازه های ایجاد می گردیده است. این کوره سفالگری اولین کوره سفال پزی به دست آمده از شهر تاریخی بلقیس و محدوده خراسان شمالی است که از آن به منظور پخت سفال های لعاب دار با لعاب فیروزه ای مورد استفاده قرار می گرفته است.
آب انبار تاریخی بلقیس
این قسمت از بنا به شکل یک دایره به قطر ۲۵/۴ و عمق ۵ متر در دل زمین با شفته آهک و آجر ایجاد گردیده است و قسمت داخلی آن بدون اندود بوده و تنها در نزدیکی کف سازه حدود ۱ متر دارای یک اندود نازک آهک است.