هر آنچیز که باید درباره تپه‌ باستانی قلایچی در بوکان بدانید!

بوکان شهری تماشایی در استان آذربایجان غربی است که طبیعت سرسبز و آب و هوای فوق العاده آن در میان گردشگران بسیار مشهور است. علاوه بر طبیعت و آب و هوای شگفت انگیز، اماکن و جاذبه های گردشگری بسیاری در این شهر قرار دارند که بوستان ساحلی بوکان، سیمینه رود، تالاب قره گل،منطقه شکار ممنوع سه کانیان، غار دوکچی، باغ های امیرآباد، آرامگاه سرداران مکری، قلعه سردار، مسجد جامع بوکان و تپه باستانی قلایچی بوکان از جمله این جاذبه های گردشگری به شمار می روند. در ادامه این مطلب به آشنای با تپه باستانی قلایچی در بوکان می پردازیم پس با ما همراه باشید.

معرفی تپه باستانی قلایچی در بوکان

اماکن گردشگری و تاریخی بی شماری در شهر بوکان مشاهده می شود که تپه باستانی قلایچی یکی از آنها محسوب می شود. این تپه باستانی که از آن به عنوان  تپه باستانی قالایچی نیز یاد می شود، در فاصله 15 کیلومتری از شمال شرقی شهر بوکان در روستای قلایچی قرار گرفته است.

در این تپه باستانی کاوش ها و تحقیقات بسیاری صورت گرفته است که پس از این تحقیق ها، مشخص شد که این تپه باستانی دارای قدمت بسیار زیادی است و به دوره هزاره اول قبل از میلاد حضرت مسیح بر می گردد.

آثار تاریخی تپه باستانی قلایچی

از آثار کشف شده در تپه باستانی قلایچی می توان به آجرهای صلیب شکل و مملو از طرح و نقش اشاره کرد. پس از انجام تحقیقات بیشتر و کاوش چندباره، آثار دیگری همچون معبد مرکزی برج‌ها، دیوارهای آن، حیاط سنگ‌فرش، پله‌های متصل به حیاط، چند اتاق اندود شده با گل اخری، نقاشی‌هایی به رنگ سیاه و آبی و آجرهایی منقوش با موضوعات انسانی، هندسی و گیاهی در این منطقه کشف و مشاهده شد.

طبق نظریه برخی از کارشناسان و با توجه به آثار سفالی پیدا شده در این ناحیه، این تپه و مجموعه های شگفت انگیز آن، پایتخت حکومت مانا بوده است که در گذشته به نام زیرتو یا ایزیرتو شناخته می شده است. به دلیل قدمت طولانی و ارزش تاریخی این تپه، نام این مجموعه تاریخی در اردیبهشت ماه سال 1380 به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری شهر بوکان در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.

اطلاعاتی درباره دوره تاریخی تپه قلایچی

تپه تاریخی قلایچی یکی از قدیمی ترین آثار باقی مانده در این شهر و حتی کل کشور است. قدمت این تپه مربوط به دوره ناشناخته مانا و عصر آهن است. این تپه که شناسنامه تاریخی شهر بوکان محسوب می شود، در نزدیکی روستای قلایچی واقع شده است. این منطقه به عنوان نماد تمدن در میان مردم این منطقه است و نشان دهنده فراگیری قانون بین مردمان منطقه شمال غرب ایران بوده است.

در هنگام کاوش های غیر قانونی که پیش از انجام تحقیقات قانونی در این منطقه انجام شده است، متاسفانه بسیاری از آثار ارزشمند تاریخی از جمله مجموعه‌ای نفیس از آجرهای لعاب‌دار و اشیای قیمتی کشف شده در قلایچی به صورت غیر قانونی خرید و فروش شده اند و بسیاری از آثار مربوط به این منطقه تاریخی، در موزه های خارجی نظیر موزه ملی توکیو، مرکز فرهنگی خاورمیانه ژاپن و موزه شرق باستان مشاهده می شوند که به صورت غیر قانونی از کشور خارج شده اند. همچنین برخی دیگر از آثار این منطقه، در مجموعه های خصوصی افراد ثروتمند نگهداری می شود.

حکومت ماناها و ارتباط آن با تپه قلایچی

یکی از حکومت های ناشناخته ایران، حکومت مانا است که علاوه بر شهر بوکان، در شهرهای کردستان و آذربایجان غربی نیز آثاری از این دوره تاریخی به چشم می خورد که این آثار در مناطق حسنلو آذربایجان غربی و تپه زیویه کردستان پیدا شده است. در این مناطق علاوه بر آثاری مانند معبد مرکزی، برج‌ها و دیوارهای مربوط به آن، آثار دیگری نیز قابل مشاهده است که حیاط سنگ فرش شده و پله های منتهی به این حیاط، اتاق‌هایی با اندود گل اخری و انواع نقاشی های مختلف با رنگ های آبی و سیاه در کنار آجرهایی با طرح و نقش های موضوعات انسانی، هندسی و گیاهی دیده می شود.

این مجموعه آثار کشف شده از این منطقه که از طریق کاوش ها و تلاش های کاوشگران جمع آوری شده است، بیانگر این است که این منطقه پایتخت حکومت مانایی ها بوده است که به آن زیرتو گفته می شده است. اولین پژوهش انجام شده بر روی این منطقه تاریخی، در سال 1363 و توسط اسماعیل یغمایی به همراه گروه کاوشگران صورت گرفت که در اولین کاوش، آثار متعددی از دوره هزاره اول قبل از میلاد کشف شد و از مهمترین آثار کشف شده در این کاوش می توان آجرهای لعابدار و منقش به همراه معبدی به شکل صلیب را نام برد که دیواره های آن با استفاده از گل اخری طراحی و رنگ آمیزی شده است.

سخن پایانی

بوکان یکی از مقصدهای گردشگری شمال غرب کشور محسوب می شود که طبیعت سرسبز و آب و هوای دل انگیز از جمله عوامل مهم در جذب گردشگر به این شهر توریستی به شمار می روند. علاوه بر آب و هوای دلنشین و طبیعت چشم نواز، جاذبه های گردشگری و آثار تاریخی بسیاری در این شهر به چشم می خورد که لذت سفر به این شهر تماشایی را چندین برابر می کند. در این مقاله از همیار تریپ به معرفی تپه باستانی قلایچی به عنوان یکی از جاذبه های توریستی شهر بوکان پرداختیم تا در سفر به این شهر، از این جاذبه تاریخی دیدن کنید و با تاریخچه این شهر بیشتر آشنا شوید.