اگر می خواهید یک سفر عالی را تجربه کنید، پیشنهاد می کنیم که به اردبیل سفر کنید. اردبیل یکی از دیدنی ترین شهرهای ایران است که بازدید از جاذبه های گردشگری آن می تواند تا مدت ها در خاطر شما باقی بماند. آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی یکی از بهترین جاذبه های گردشگری اردبیل به شمار می رود که در این مطلب از همیار تریپ به معرفی آن می پردازیم پس در ادامه همراه ما باشید.
آشنایی با آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی
این آرامگاه مساحت بزرگی دارد که در زمان های مختلف بناهای متعددی در آنجا ساخته شده اند. آغاز ساخت این بنا در زمان زندگی خود شیخ صفی الدین شکل گرفت. او و فرزندانش مانند صدرالدین موسی و خواجه علی سیاهپوش برای درست کردن خانقاهی این محل را انتخاب کردند و بخشی از آن را ساختند. البته منزل او نیز در همین بنا بود. پس از اینکه شیخ صفی الدین از دنیا رفت و طبق وصیت او پیکرش در همانجا دفن شد. شاه طهماسب اول به دلیل ارزشی که شیخ صفی الدین برای او داشت، تصمیم گرفت که این مجموعه را گسترش دهد.
چرا باید از آرامگاه شیخ صفی الدین دیدن کنیم؟
این مجموعه نه‌تنها محل تدفین چهره‌های سرشناس و مطرح به حساب می‌آید، بلکه معماری چشم‌نواز ایرانی و تزیینات زیبایی نظیر کاشی‌کاری معرق، مقرنس، گچ‌بری، کتیبه‌هایی نفیس از آثار میر عماد، میر قوام‌الدین و محمد اسماعیل (خطاطان نامدار دوره صفوی)، منبت‌کاری، نقره‌کاری، نقاشی، تذهیب و طلاکاری، نقاشی و غیره را به تصویر می‌کشد و از همین رو، جزو شاخص‌ترین بناهای تاریخی ایران به حساب می‌آید. یکی از اشیای نفیس بقعه شیخ صفی با شهرت جهانی، فرش اردبیل است که در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می‌شود. در جریان جنگ‌های ایران و روسیه و سقوط اردبیل در دوره قاجار، نسخ خطی کتابخانه شیخ صفی‌الدین اردبیلی از ایران خارج شد و هم‌اکنون در موزه آرمیتاژ در سن‌پترزبورگ روسیه قرار دارند.
معماری آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی
آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی از سال ۷۳۵ تا ۱۰۳۸ هجری قمری همواره شاهد تغییرات و افزوده شدن بخش های مختلف و متعدد بوده و به همین سبب ارزش معماری بسیار خاص و بالایی دارد. دو لنگه چوبی در سردر ورودی آرامگاه وجود دارند که رو به حیاط باز می شوند. سردر اصلی آرامگاه که عالی قاپو نام دارد، دقیقا مقابل همین جا است. این سردر در دوران شاه عباس دوم ساخته شده و در حال حاضر به دلیل نگهداری شدن در انبار بقعه قابل بازدید نیست. یک حیاط بزرگ مستطیلی شکل در غرب آرامگاه وجود دارد و دو حوض سنگی مربوط به دوره صفویان را در خود جای داده است. دیوارهای آجری حیاط با طاقچه ها و طاق نماها بسیار جذاب و دیدنی هستند.
بخش های مختلف آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی
مجموعه خانقاه و بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی از بخش‌های مختلفی از جمله حرم و دارالحفاظ، مقبره شاهزادگان، دارالحدیث یا طاق متولی (محل اقامت متولیان آستانه و برپایی جلسات درس و بعدها محل دفن برخی بزرگان صفوی)، مزار برخی از امیران و سران خاندان صفوی، محوطه شهیدگاه، محل جلوس شیخ صدرالدین موسی، آشپزخانه، دیگ خانه، انبار، آرامگاه مشایخ صوفیه در حجره رو به مزار شیخ صفی، شربت خانه (محل پخت حلوا و شیرینی)، نقاره خانه و… تشکیل شده است.
بیشتر بخوانید: منطقه گردشگری ازناو؛ جاذبه ای شگفت انگیز در اردبیل
جاذبه های دیدنی آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی
مجموعه آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی بسیار وسیع و بزرگ است و بخش های زیادی برای بازدید دارد که عبارتند از: صحن اصلی، سردر شاه عباس، دروازه اصلی یا سردر بزرگ، چله خانه جدید، حیاط بزرگ یا حیاط باغ، بنای معروف به دارالحدیث، گنبد الله الله (مقبره شیخ صفی)، تالار دارالحفاظ، شاه نشین، چینی خانه، آرامگاه شاه اسماعیل اول، حرمخانه، بنای معروف به جنت سرا. در سال ۲۰۱۰ آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. این مجموعه تاریخی ارزشمند در میدان عالی قاپو و خیابان شیخ صفی اردبیل واقع شده است.
ویژگی های آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی
مجموعه خانقاه و بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی شاهکاری از هنر و معماری ایرانی محسوب می‌شود که محل دفن شیخ صفی، شاه اسماعیل و تعدادی از صاحب‌منصبان دوره صفوی است. این مجموعه منحصربه‌فرد در سال ۱۳۱۰ در میان آثار ملی ایران قرار گرفت و تنها اثر ثبت جهانی اردبیل به شمار می‌رود که در سال ۲۰۱۰ میلادی (۱۳۸۹ هجری شمسی) در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. بناهایی از سال ۷۳۵ تا ۱۰۳۸ هجری قمری (۷۱۴ تا ۱۰۰۸ هجری شمسی) در این مجموعه ساخته شده‌اند که از نظر معماری، تزیینات، صندوق منبت و مشبک قبور و غیره، شکوه معماری مذهبی از دوره ایلخانی تا صفوی را به نمایش می‌گذارند.
دسترسی به آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی
آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی در میدان عالی قاپو اردبیل قرار دارد. برای بازدید از بقعه می‌توانید با تاکسی دربستی راهی آرامگاه شوید یا با استفاده از ماشین شخصی به‌سمت محله عالی قاپو حرکت کنید. قبل از رسیدن به مقصد به فکر جای پارک باشید؛ زیرا به‌دلیل استقبال زیاد گردشگران از آن، اغلب جای پارکی در خیابان‌های نزدیک به آن پیدا نمی‌شود.
آدرس: اردبیل، خیابان شیخ صفی، میدان عالی قاپو، آرامگاه شیخ صفی