راهنمای خرید بهترین زعفران در سفر به مشهد
زعفران عصاره آتشین و سرخ‌رنگی است که از گل‌هایی به رنگ بنفش گرفته می‌شود. این ادویه فوق‌العاده و جادویی، عطر و طعم خاصی به خوراکی‌ها اعم از شیرینی و غذا داده و غذا را از حالت معمولی، به یک خوراکی لاکچری و فوق‌العاده تبدیل می‌کند. از آنجایی که نسبت میزان استخراج زعفران از گل‌های آن در حالت کلی یک به صد است، یعنی از صد کیلو گل زعفران یک کیلو محصول متوسط به دست می‌آید، این ادویه خوراکی یک محصول گران قیمت است. علاوه بر این زعفران دارای خواص درمانی است که مهم‌ترینش شادی‌آور و ضدافسردگی بودن آن است.
به همه دلایل یاد شده در فروش زعفران تقلب زیادی صورت می‌گیرد و بسیاری از زعفران‌هایی که در بازار وجود دارند، تقلبی هستند. اما روش تشخیص زعفران اصل چگونه است و بهترین زعفران مشهد که مهم‌ترین مرکز فروش زعفران تولید شده در شهرهای مجاور و عمدتا شهرهای استان خراسان جنوبی است را، چگونه پیدا کنیم؟ در اینجا با خواندن راهنمای خرید زعفران اطلاعات کاملی در مورد این گیاه بی‌نظیر و گران‌قیمت به دست آورید.
نحوه تشخیص زعفران اصل
راه‌های مختلفی برای تشخیص زعفران اصل وجود دارد. بعضی از این روش‌ها را باید در خانه و پس از خرید زعفران انجام داد و بعضی دیگر را می‌توان با امتحان کردن زعفران باز و دست زدن به آن یا چشیدن زعفران متوجه شد. در اینجا این روش‌ها را به شما توضیح می‌دهیم.
تشخیص اصالت زعفران با آب سرد:
برای این که تشخیص بدهیم زعفرانی که خریده‌ایم اصل است یا خیر، می‌توانیم از آب سرد استفاده کنیم. اگر توجه کرده باشید، زمانی که زعفران را درون آب می‌ریزیم به کندی رنگ باز می‌کند و برای استفاده درست از زعفران یا باید آن را دم کرد و یا با یخ به آن شوک داد.
بنابراین اگر زعفرانی که درون آب سرد ریختیم اصل باشد، به آرامی از خود زردی پس می‌دهد اما زعفران تقلبی که با رنگ‌های طبیعی یا مصنوعی درست شده است، بلافاصله خودش را در آب لو داده و تمام آب را به رنگ زرد درمی‌آورد. یکی دیگر از راه‌های تشخیص اصالت زعفران از طریق آب توجه به رنگ آن است. رنگ زعفران زرد مایل به نارنجی است و نه قرمز. اگر آب بر اثر ریختن کلاله‌های زعفران قرمز رنگ شد، آن زعفران تقلبی است.
علاوه بر این زمانی که کلاله‌های زعفران اصل از آب بیرون بیاد همچنان رنگ خودش را دارد ولی کلاله‌های تقلبی زعفران، سفید شده و رنگ تقلبی‌اش را درون ظرف آب جای می‌گذارد. پس از بیرون آوردن کلاله زعفران را از آب، با آنها را در میان انگشتانتان به هم بمالید، کلاله‌های طبیعی همچنان شکل خود را حفظ می‌کنند اما در کلاله‌های تقلبی پودر می‌شوند.
تشخیص اصالت زعفران با جوش شیرین:
برای اطمینان از اصالت زعفران می‌توان از جوش شیرین نیز استفاده کرد. این روش از طریق حل کردن زعفران درون محلول آب و جوش شیرین انجام می‌شود. اگر زعفران حل شده در جوش شیرین زرد رنگ بود، این زعفران اصل است ولی اگر رنگ این محلول قرمز شد زعفران تقلبی است.
تشخیص اصالت زعفران از طریق طعم:
زعفران واقعی و اصل برعکس بوی شیرینش، طعم تلخی دارد. اگر زعفران را روی زبان بگذارید، باید زبانتان تلخ شود ولی اگر با چشیدن آن روی زبانتان مزه شیرینی احساس کردید، آن زعفران تقلبی است.
تشخیص زعفران اصالت زعفران از بوی آن
بوی زعفران شیرین است و آمیخته‌ای از بوی عسل و یونجه است که البته تشخیص آن آسان نیست. ولی بوی واقعی زعفران برای کسانی که آن را استفاده کرده‌اند، شناخته شده است و حتی از درون بسته‌بندی‌ها نیز عطر تند آن به مشامتان می‌رسد.
- سایر روش‌های تشخیص اصالت زعفران توجه به شکل زعفران اصل است که اگر رشته‌ها به شکل شیپور بود، زعفران اصل است. علاوه بر این زعفران اصل به هیچ وجه براق نیست و اگر آن را روی کاغذ فشار دهید، نباید کاغذ را چرب کند. علاوه بر این با فشار دادن زعفران بین انگشتانتان، نباید دستتان رنگی شود. نکته دیگر قرار دادن زعفران روی شعله است. اگر رشته زعفران روی شعله بنفش یا نارنجی رنگ شد اصل و اگر زرد شد، تقلبی است. هم‌چنین زعفران اصل روی آب شناور می‌ماند اما زعفران تقلبی به زیر آب می‌رود. نکته دیگر استفاده از بنزین و گازوئیل برای تشخیص اصالت زعفران است. با انداختن چند رشته زعفران در بنزین و گازوئیل می‌توانید متوجه اصالت زعفران خود بشوید. زعفران در این دو ماده شیمیایی رنگ باز نمی‌کند پس اگر رشته‌های زعفران در بنزین رنگ دادند، زعفران تقلبی است.
به یاد داشته باشید که تقلب در زعفران به روش‌های مختلفی ممکن است که یکی از آنها استفاده از گیاه گلرنگ است. بعضی از افراد سودجو با رنگ کردن ریشه فرش، کاکل ذرت و… و افزودن اسانس و رنگ به آن، اقدام به درست کردن زعفران تقلبی می‌کنند که هنگام خرید باید به همه این موارد توجه کرد. پیشنهاد می‌شود اگر از جای آشنا خرید نمی‌کنید، حتما از برندهای شناخته شده و معروف زعفران بخرید و زعفران را به هیچ وجه از افراد غریبه به صورت فله‌ای که فاقد برچسب یا بسته‌بندی خاصی هستند، نخرید.
بررسی قیمت زعفران در مشهد
در مورد قیمت زعفران در مشهد باید گفت که انواع زعفران به لحاظ کیفیت با هم تفاوت دارند و قطعا قیمت آنها نیز با هم فرق می‌کند. هم‌چنین برندهای مختلف زعفران قیمت‌های مختلفی را دارند بنابراین قیمت زعفران در مشهد یکسان و ثابت نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم‌ترین آنها نوع زعفران است. پس در ابتدا بد نیست انواع زعفران را از نظر نوع کیفیت با هم بررسی کنیم.
- زعفران نگین:
به طور کلی مرغوب‌ترین نوع زعفران است که تنها دارای قسمت‌های قرمز گل و کلاله زعفران بوده و زردی یا سفیدی در آن وجود ندارد. مرغوب‌ترین نوع زعفران نگین را سوپر نگین می‌گویند که کلاله‌ها نشکسته‌اند یا کمترین شکستگر را دارند. هم‌چنین در این نوع زعفران کلاله و سرقلم آن درشت‌ترین حالت را دارند. علاوه بر زعفران سوپر نگین، زعفران شبه نگین، زعفران نگین درجه دو و زعفران نگین پرسی وجود دارد. زعفران شبه نگین کمی از سوپر نگین ارزان‌تر است اما کیفیت بالایی دارد. نگین درجه دو کیفیت آن متوسطی دارد و زعفران نگین پرسی با تحت فشار به صورت درآمده است.
زعفران سرگل:
این زعفران از ابتدای کلاله یا سرقلم زعفران تهیه می‌شود و عطر آن بسیار زیاد بوده و قدرت رنگ‌دهی بالایی دارد. در این زعفران بخش زرد رنگ، که ریشه زعفران است، وجود ندارد و فقط کلاله زعفران به عنوان سرگل فروخته می‌شود. زعفران سرگل در مقایسه با زعفران‌های دیگر دارای خرده و شکسته بیشتری است. به زعفران سرگل زعفران سرریشه، سرقلم و ممتاز نیز می‌گویند و در خارج به آن عنوان زعفران کاملا قرمز اطلاق می‌شود.
زعفران پوشال:
این زعفران پوشال، زعفرانی است که دارای کلاله‌هایی به رنگ قرمز، همراه با مقداری خامه بوده و زعفرانی است که در ابتدای فصل برداشت زعفران، چید شده است. می‌باشد. گل‌های زعفران پوشال نسبت به دیگر گل‌های زعفران عمر و بقای بیشتری دارند زیرا کلاله و خامه زعفران در کنار هم قرار دارند. می‌توان گفت ۱۰۰ کیلوگرم گل زعفران، تقریبا محتوی یک کیلوگرم زعفران پوشال است. قدرت رنگ دهی این نوع زعفران زیاد است و به دلیل اینکه کلاله و خامه به هم وصل هستند، احتمال تقلب در آن کمتر است.
زعفران دسته یا دخترپیچ:
ترکیبی از همه رشته‌های زعفران اعم از خامه و کلاله است. این زعفران کیفیت نسبتا خوبی داشته و قیمت آن نسبت به مدل‌های بالا، کمتر است.
زعفران ریشه:
ارزان‌ترین نوع زعفران است که با وجود داشتن عطر و بوی فراوان، به اندازه زعفران‌های دیگر قدرت رنگ‌دهی را ندارد. زعفران ریشه کاملا خواص زعفران را دارد اما در صورتی که اصل باشد و تقلبی هنگام تولیدش صورت نگرفته باشد، رنگ خوبی پس نمی‌دهد. این زعفران مناسب مصارف دارویی و درمانی است.
با برسی قیمت کیلویی زعفران در بازار مشهد در سال 1402 مشاهده شد که یک کیلو زعفران درجه یک پوشال بالای 6 میلیون تا 7.5 میلیون تومان قیمت دارد، یک کیلو زعفران ۷ تا ۸ میلیون تومان و یک کیلو زعفران نگین ۸ تا ۱۰ ملیون تومان خرید و فروش می‌شود.
راهنمای خرید حضوری زعفران در مشهد
برای کسانی که بلیط هواپیما رفت و برگشت مشهد به مقصد مورد نظر خود را خریده‌اند و قصد سفر به این شهر مقدس را دارند، هیچ گزینه‌ای بهتر از خرید حضوری زعفران به عنوان سوغات مشهد یا برای مصرف شخصی وجود ندارد. اگر شما در مشهد هستید می‌توانید به بازار رفته نمونه‌های زعفران را در فروشگاه‌های مختلف ببینید، قیمت‌ها و انواع آن را با هم مقایسه نمایید و به این ترتیب بهترین زعفران را با کیفیت بالا خریداری نمایید.
برای خرید زعفران می‌توانید به جاهای مختلفی مراجعه کنید اما راهنمای خرید زعفران از مشهد، مهم‌ترین و معروف‌ترین بازار زعفران مشهد و محل اصلی تهیه زعفران در این شهر را بازار رضا معرفی کرده است. در بازار رضای مشهد زعفران به صورت بسته‌بندی و فله انجام می‌شود. بنابراین اگر بخواهید کیفیت آن را با دست زدن و تست این کالا به دست آورید، می‌توانید این کار را انجام داده و به مقداری که بخواهید زعفران بخرید. با این همه ممکن است حتی در بازار رضا زعفران نامرغوب، غیر اصل و حتی تقلبی به فروش برسد. بنابراین بهتر است از فروشگاه‌های معتبر و برندهای شناخته شده درون بازار رضا خرید کنید.
ممکن است دسترسی به بازار رضا با توجه به قرار گرفتن در آن مرکز شلوغ شهر آسان نباشد. دومین مرکز خرید شهر که می‌توان در آنها زعفران مرغوب و باکیفیت یافت، مرکز خرید زیست خاور است. این بازار بزرگ با 15 طبقه و حدود 700 فروشگاه، دارای مراکز زیادی است که به فروش زعفران باکیفیت و مرغوب به ویژه زعفران قائنات می‌پردازند. برای رفتن به مرکز خرید زیست خاور باید از میدان دکتر شریعتی به سمت کوهسنگی رفت. اگر قصد دارید از فروشگاه‌های زعفران در جاهای دیگر شهر خرید کنید نیز، بد نیست برندهای معتبر و مراکز فروش آن در سراسر شهر را بشناسید.
معتبرترین برندهای زعفران و فروشگاه‌های آن در سفر به مشهد
زعفران توکلی، یکی از برندهای معروف و معتبر در بازار زعفران کشور است. زعفران توکلی دارای تمامی استانداردهای داخلی و بین‌المللی نظیر سیب سلامت، استاندارد ملی ایران بوده و مهر تایید اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا (FDA) را دریافت کرده است. محصولات زعفران توکلی را در بسته‌بندی‌هایی با سایزهای متنوع و وزن‌های مختلف به فروش می‌رسد. فروشگاه اصلی زعفران توکلی خیابان خسروی نو است.
- زعفران سحرخیز، یکی از صادرکنندگان خوش‌نام با کالاهایی باکیفیت در سراسر جهان است. زعفران‌های صادراتی سحرخیز تفاوت زعفران باکیفیت ایرانی را به جهان معرفی کرده و تفاوت کیفیت آن را در مقایسه با سایر زعفران‌ها و زعفران‌های ترکیه و سایر کشورهای جهان به خوبی نشان داده است. سحرخیز در سال 1402 به‌عنوان برند محبوب و مورد اعتماد زعفران در میان مردم شناخته شده است. سحرخیز فروشگاه مرکزی مخصوص به خود را ندارد اما محصولات سحرخیز را می‌توان در تمامی عطاریها و ادویه‌فروشی‌ها یافت و در فروشگاه‌های بازار رضای مشهد نیز بسیاری از فروشگاهها، محصولات سحرخیز را به فروش می‌رسانند.
- زعفران بهرامن، یکی دیگر از برندهای مرغوب و با کیفیت زعفران است که بسیار خوش‌نام بوده و میان خانواده‌های ایرانی به خوبی شناخته شده است. زعفران بهرامن دارای بسته‌بندی‌های کوچک و بزرگ برای مصارف خانگی و رستورانی است. هر چند زعفران معمولا مثقالی، یعنی در بسته‌های کمتر از 5 گرم فروخته می‌شود، اما زعفران بهرامن بسته‌های نیم کیلویی نیز برای فروش در اختیار مشتریانش قرار می‌دهد. فروشگاه بهرامن در خیابان امام رضا، نبش امام رضا 8 است.
- زعفران مجتهدی، از برندهای معتبر و دارای سابقه است که زعفران اصیل و واقعی را به مشتریان خود عرضه می‌کند. زعفران مجتهدی را می‌توان از فروشگاه‌های بازار رضا تهیه کرد و البته این برند، دو شعبه نیز در شهر دارد که یکی از آنها در خیابان خسروی نو، جنب اندرزگو است و دیگری نیز در خیابان امام رضا، بین امام رضا 13 و 15 واقع شده است.
- زعفران مصطفوی، یکی دیگر از برندهای معتبر فروش زعفران است که این ادویه خوش عطر و بو را از مقادیر کم تا بسته‌بندی‌هایی با حجم زیاد و حتی به صورت اسپری زعفران به فروش میرساند. زعفران مصطفوی در فروشگاه‌های بازار رضا به فروش می‌رسد و یک نمایندگی در خیابان امام رضا، بین امام رضا 1 و 3 نیز دارد.
- زعفران برادران حسینی، یکی دیگر از برندهای معتبر زعفران در شهر مشهد است که شعبه‌های آن کمی دورتر از سایر فروشگاه‌های زعفران یادشده قرار دارد و مناسب کسانی است که کمتر در مرکز زیارتی شهر تردد دارند. شعبه‌های این برند زعفران یکی در میدان توحید واقع در محله سعدآباد قرار دارد و شعبه دیگر در بلوار وکیل‌آباد، نبش وکیل‌آباد 36 واقع شده است.